Theo thông tục từ ngàn xưa, cứ đến ngày 23 tháng Chạp âm lịch, nhà nhà lại làm lễ tiễn ông Công ông Táo lên chầu trời để báo cáo tình hình hạ giới và cầu mong cho cho nhà mình gặp nhiều may mắn.
Cúng ông Công, ông Táo là một phong tục có từ rất lâu đời ở Việt Nam. Theo truyền thuyết kể lại, ông Công là vị thần cai quản đất đai trong nhà, còn ông Táo là ba vị đầu rau trông coi việc bếp núp. Ông Công, ông Táo được ông Trời phái xuống trần gian theo dõi và ghi chép những việc làm Thiện – Ác của loài người.
- Lễ cúng ông Công ông Táo chuẩn nhất
- Cúng Táo quân ở Việt Nam – Trung Quốc khác nhau như thế nào?
- Cúng ông Công ông Táo và cách hiểu sai lầm
- Cách cúng Táo Quân Bắc Trung Nam khác nhau như thế nào?
Hàng năm, cứ vào ngày 23 tháng Chạp, các vị thần này lại cưỡi cá chép lên Thiên đình báo cáo tất cả việc làm tốt và chưa tốt của con người trong suốt một năm qua để Thiên đình định đoạt công, tội.
Do đó, trong quan niệm của người Việt, ông Công và ba vị Thần Táo (hay vua Bếp) là những định đoạt cát hung, phước đức cho gia đình. Tất nhiên, phước đức này đến từ việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà.
Với mong muốn cho gia đình mình được nhiều may mắn, nên hằng năm, cứ đến ngày 23 tháng Chạp, người ta lại làm lễ tiễn đưa ông Công, ông Táo lên chầu trời một cách long trọng.
Tục lệ khi mua đồ cúng ông Táo, tùy vào năm theo ngũ hành mà chọn màu sắc của áo, mũ, hia tương ứng, ví dụ như năm hành kim dùng màu vàng, hành thủy dùng màu xanh…
- Mũ ông Táo 3 chiếc: 2 chiếc dành cho Táo ông loại có cánh chuồn và 1 chiếc cho Táo bà thì không có phần cánh chuồn
- Quần áo giấy cho Táo: hai bộ cho nam, 1 bộ cho nữ
- Hài Táo Quân: 2 đôi hài nam, 1 đôi hài nữ
- Giấy tiền vàng mã
- Trái cây tươi trái cây tươi (quả phật thủ, xoài, táo, cam, thanh long, nho,…)
- Cau trầu tươi.
- Hương, nến, rượu nếp hoặc trà.
Mâm cỗ cúng ông Táo không nhất thiết phải cầu kỳ, nhưng phải đầy đủ món canh, món xào, xôi, giò chả, chè kho, hoa quả, thịt luộc, quả cau, lá trầu, gạo, muối, rượu và 1 lọ hoa nhỏ hay lễ chay (với trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc).
Tùy theo điều kiện gia cảnh mà gia chủ có thể chuẩn bị mâm lễ cúng bao gồm mâm lễ mặn và mâm lễ ngọt hay mâm lễ chay. Trong phần nội dung bài viết này, dịch vụ chuyển nhà Phú Mỹ Express sẽ chia sẻ cho các bạn cách chuẩn bị mâm cơm cúng mặn cúng ông Táo đầy đủ sẽ bao gồm các món:
- 1 con gà trống luộc chéo cánh ngậm hoa tỉa ớt hoặc hoa hồng (có thể thay bằng thịt heo luộc hoặc vịt quay)
- 1 đĩa xôi gấc (có thể thay bằng xôi lá cẩm, xôi đậu, xôi lá nếp)
- 1 đĩa giò lợn
- 1 cái bánh chưng
- 1 tô canh chân giò nấu măng (hoặc canh mọc)
- 1 đĩa rau xào thập cẩm, chả rán, thịt đông,…
- 1 chén gạo và 1 chén muối.
- Ngoài ra có thể chuẩn bị thêm chè hoa cau hoặc chè trôi nước, chè kho, các loại bánh ngọt.
Theo quan niệm dân gian, để các vị Táo quân có phương tiện đi lại khi từ hạ giới về chầu trời, ở miền Bắc người ta thường chuẩn bị 3 con cá chép đỏ sống để bơi trong chậu nước với quan niệm “cá chép hóa rồng” đưa các Táo về trời. Những con cá chép này sẽ thả ra các ao hồ hoặc sông sau khi làm lễ cúng (phóng sinh).
Ở miền Trung, mọi người dùng ngựa bằng giấy để cúng. Còn cúng ông táo ở miền Nam, lễ vật được chuẩn bị có phần đơn giản hơn, bao gồm mũ, áo hài và cá chép giấy.
Lễ cúng thường diễn ra trước 12h trưa ngày 23. Tuỳ theo điều kiện và thời gian mà chúng ta có thể cúng vào buổi trưa hoặc chiều tối ngày 22 tháng Chạp đều được. Tuy nhiên, thời gian cúng tốt nhất là từ 11 giờ – 13 giờ là tốt nhất. Do đó gia chủ cần cố gắng thu xếp thời gian và chuẩn bị lễ vật đầy đủ để cúng lễ vào khung giờ trên.
Mâm cơm và các lễ vật cúng ông Táo phải đặt ở ban thờ trong bếp. Nhiều nơi khi cúng phải để lửa trong bếp cháy rực và thắp 3 nén nhang cạnh bếp (chuẩn bị một cốc gạo đặt cạnh bếp để cắm hương).
Đợi cháy hết nửa tuần hương, những đồ vàng mã như mũ, áo, hia và một số vàng thoi bằng giấy sẽ được đốt đi sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp cùng với bài vị cũ. Sau khi hóa vàng và hương đã cháy hết, gia chủ sẽ mang cá chép ra sông hoặc hồ để thả.
Lễ cúng ông Táo là một nét văn hóa đẹp, mang nhiều nét tâm linh, hướng tới bình an của người dân trên khắp cả nước. Những năm gần đây, sau rằm tháng chạp người dân đã bắt đầu cúng ông công ông táo về trời mà không cần chờ đến đúng ngày 23 tháng chạp.
Hi vọng với bài viết này, bạn sẽ tự trả lời câu hỏi Mâm lễ cúng ông Táo gồm những gì? và cúng ông Công ông Táo với lễ vật đầy đủ theo đúng phong tục Việt Nam
Bài viết được sưu tầm và tham khảo Bnews và Tâm Linh Việt